مقدمه: تسلط بر آزمون آسکی – چارچوبی برای تعالی بالینی

دانشجوی گرامی،

کتابچه‌ای که در دست دارید، فراتر از یک منبع آمادگی آزمون است؛ این یک نقشه راه برای تبدیل دانش نظری شما به مهارت بالینی ساختاریافته، ایمن و کارآمد است. آزمون بالینی ساختارمند عینی (OSCE) یا “آسکی”، صرفاً یک ارزیابی از توانایی شما در انجام وظایف نیست، بلکه سنجشی عمیق از قضاوت بالینی، آگاهی از ایمنی بیمار و حرفه‌ای‌گری شما در یک محیط شبیه‌سازی شده است. هدف این آزمون، قرار دادن شما در یک موقعیت کاری واقعی و ارزیابی عملکردتان تحت نظارت یک ممتحن است تا اطمینان حاصل شود که شما برای ورود به عرصه مراقبت، کاملاً آماده‌اید.

این راهنما بر اساس سه ستون جهانی موفقیت در هر ایستگاه آسکی بنا شده است:

• ایمنی بیمار در اولویت اول: هر اقدام، هر کلمه و هر تصمیمی که در ایستگاه می‌گیرید، باید از فیلتر ایمنی بیمار عبور کند. این اصل، سنگ بنای پرستاری مدرن است و ممتحنین به دقت آن را ارزیابی می‌کنند. یک اشتباه “مرگبار” یا “Fail Point” صرفاً یک مرحله فراموش شده نیست، بلکه اقدامی است که مستقیماً ایمنی بیمار را به خطر می‌اندازد.
• فرآیند پرستاری به عنوان نقشه ذهنی شما: فرآیند پرستاری (بررسی و شناخت، تشخیص، برنامه‌ریزی، اجرا و ارزشیابی) که در آمریکا و بریتانیا با عنوان APIE شناخته می‌شود، یک چارچوب جهانی برای تفکر بالینی است. با درونی‌سازی این فرآیند، شما نه تنها یاد می‌گیرید که چگونه یک مهارت را انجام دهید، بلکه می‌آموزید که آن مهارت در کجای چرخه مراقبت از بیمار قرار دارد.
• ارتباط به عنوان یک مهارت بالینی کلیدی: ارتباط درمانی، یک بخش تزئینی و اضافی نیست، بلکه در تار و پود هر مهارت بالینی تنیده شده است. کسب رضایت آگاهانه، نشانه احترام به استقلال بیمار است. توضیح یک پروسیجر، اضطراب بیمار را کاهش داده و همکاری او را افزایش می‌دهد.

نحوه استفاده از این کتابچه:

هر فصل از این کتاب به یکی از ایستگاه‌های کلیدی آسکی اختصاص دارد و بر اساس یک ساختار هفت قسمتی استاندارد طراحی شده است. توصیه می‌شود که چک‌لیست‌ها را به صورت عملی تمرین کنید، منطق هر اقدام را عمیقاً درک کنید و جملات ارتباطی را با صدای بلند تکرار کنید تا در روز آزمون، با اعتماد به نفس و تسلط کامل در ایستگاه حاضر شوید. به یاد داشته باشید، هدف نهایی، نه فقط کسب نمره قبولی، بلکه تبدیل شدن به پرستاری شایسته، ایمن و دلسوز است که بیماران شما لایق آن هستند.

بخش اول: ایستگاه‌های رایج آزمون آسکی در ایران

این بخش به بررسی و تشریح ایستگاه‌های کلیدی و پرتکرار در آزمون‌های آسکی پرستاری در دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران می‌پردازد. هر فصل به گونه‌ای طراحی شده است که شما را با سناریو، اقدامات گام به گام، منطق علمی، اشتباهات رایج و معیارهای ارزیابی به طور کامل آشنا کند.

فصل ۱: ایستگاه گرفتن علائم حیاتی (Vital Signs Measurement)

این ایستگاه یکی از بنیادی‌ترین و در عین حال مهم‌ترین ایستگاه‌های آزمون آسکی است. دقت و صحت در این ایستگاه، پایه و اساس تصمیم‌گیری‌های بالینی بعدی را تشکیل می‌دهد و ممتحن نه تنها تکنیک شما، بلکه درک شما از اهمیت این مهارت را نیز ارزیابی می‌کند.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۱: گرفتن و ثبت علائم حیاتی

۲. سناریوی بالینی

شما به عنوان پرستار مسئول آقای محمدی، بیمار ۶۵ ساله‌ای که به دلیل پنومونی در بخش داخلی بستری است، تعیین شده‌اید. طبق دستور پزشک، باید علائم حیاتی (فشار خون، نبض، تعداد تنفس، دمای بدن و درصد اشباع اکسیژن خون) ایشان را کنترل و در برگه مربوطه ثبت نمایید. بیمار هوشیار و قادر به همکاری است.

۳. چک‌لیست اقدامات دانشجو (فهرست وظایف گام به گام)

1. وسایل مورد نیاز را آماده کنید (دستگاه فشارسنج، گوشی پزشکی، پالس اکسیمتر، تب‌سنج، پد الکلی، ساعت مچی ثانیه‌شمار، برگه ثبت علائم حیاتی).
2. بهداشت دست را با آب و صابون یا محلول ضدعفونی‌کننده بر پایه الکل رعایت کنید.
3. به بیمار مراجعه کرده، خود را معرفی کنید (نام و سمت) و هدف از انجام پروسیجر را توضیح دهید.
4. هویت بیمار را از طریق پرسیدن نام و نام خانوادگی و تطبیق آن با دستبند شناسایی و پرونده بیمار، تأیید کنید (احراز هویت دوگانه).
5. رضایت کلامی بیمار را برای انجام پروسیجر کسب کنید.
6. حریم خصوصی بیمار را با کشیدن پرده یا بستن درب اتاق حفظ کنید.
7. بیمار را در وضعیت مناسب قرار دهید (نشسته یا خوابیده به پشت، با بازوی هم‌سطح قلب و کف پای صاف روی زمین).
8. اندازه‌گیری دمای بدن: تب‌سنج (دیجیتال یا جیوه‌ای) را با پد الکلی ضدعفونی کرده و زیر زبان بیمار قرار دهید. از بیمار بخواهید دهان خود را ببندد. پس از شنیدن صدای بوق (در نوع دیجیتال) یا گذشت زمان کافی، آن را خارج کرده و عدد را بخوانید.
9. اندازه‌گیری نبض (Pulse Rate): با دو انگشت اشاره و میانی، نبض رادیال بیمار را پیدا کنید. به مدت ۳۰ ثانیه تعداد ضربان‌ها را شمرده و در ۲ ضرب کنید. اگر نبض نامنظم بود، به مدت یک دقیقه کامل شمارش را انجام دهید. ریتم و قدرت نبض را نیز ارزیابی کنید.
10. اندازه‌گیری تعداد تنفس (Respiratory Rate): بلافاصله پس از شمارش نبض و در حالی که هنوز انگشتان شما روی مچ بیمار است (برای جلوگیری از آگاهی بیمار و تغییر الگوی تنفسی)، تعداد بالا و پایین رفتن قفسه سینه را به مدت ۳۰ ثانیه شمرده و در ۲ ضرب کنید. عمق و الگوی تنفس را نیز بررسی کنید.
11. اندازه‌گیری فشار خون (Blood Pressure): کاف مناسب با سایز بازوی بیمار را انتخاب کنید. ۲ تا ۳ سانتی‌متر بالاتر از چین آرنج، کاف را دور بازوی بیمار ببندید. نبض براکیال را لمس کرده و گوشی پزشکی را روی آن قرار دهید. پیچ پمپ را بسته و کاف را تا ۳۰ میلی‌متر جیوه بالاتر از جایی که نبض رادیال قطع می‌شود، باد کنید. به آرامی پیچ را باز کرده و با سرعت ۲-۳ میلی‌متر جیوه در ثانیه فشار را کاهش دهید. اولین صدایی که می‌شنوید (فاز اول کورتکوف) فشار سیستولیک و آخرین صدایی که می‌شنوید (فاز پنجم کورتکوف) فشار دیاستولیک است.
12. اندازه‌گیری درصد اشباع اکسیژن ($SpO_2$): پروب پالس اکسیمتر را روی انگشت اشاره بیمار (که لاک یا کثیفی ندارد) قرار دهید. دستگاه را روشن کرده و تا نمایش یک عدد ثابت و موج منظم صبر کنید. عدد نمایش داده شده را بخوانید.
13. پس از اتمام کار، بیمار را در وضعیت راحت قرار دهید و از او تشکر کنید.
14. بهداشت دست را مجدداً رعایت کنید.
15. تمام مقادیر اندازه‌گیری شده را به طور دقیق، خوانا و با ذکر ساعت در برگه مخصوص ثبت علائم حیاتی (چارت) وارد کنید. هرگونه مقدار غیرطبیعی را به پرستار مسئول یا پزشک گزارش دهید.

۴. منطق و نکات کلیدی هر اقدام (Rationale & Key Points)

• اقدام ۳ و ۴ (معرفی و احراز هویت): این اقدام، سنگ بنای ایمنی بیمار است. معرفی خود، اعتماد بیمار را جلب می‌کند و احراز هویت دوگانه، از انجام پروسیجر بر روی بیمار اشتباه جلوگیری می‌کند که یک خطای غیرقابل بخشش است.
• اقدام ۷ (وضعیت مناسب بیمار): قرار دادن بازو در سطح قلب و صاف بودن پاها روی زمین از تأثیرات وضعیتی بر فشار خون جلوگیری کرده و منجر به اندازه‌گیری دقیق‌تری می‌شود.
• اقدام ۱۰ (شمارش تنفس بدون اطلاع بیمار): تنفس یک عمل نیمه‌ارادی است. اگر بیمار بداند که تنفس او در حال شمارش است، ممکن است به طور ناخودآگاه الگوی تنفسی خود را تغییر دهد و نتیجه را نامعتبر کند.
• اقدام ۱۱ (انتخاب کاف مناسب): استفاده از کاف کوچک‌تر از حد استاندارد باعث افزایش کاذب فشار خون و کاف بزرگ‌تر باعث کاهش کاذب آن می‌شود.
• اقدام ۱۵ (ثبت دقیق و گزارش موارد غیرطبیعی): “اگر ثبت نشده باشد، یعنی انجام نشده است.” ثبت دقیق، یک سند قانونی و ابزار ارتباطی حیاتی بین اعضای تیم درمان است.

۵. اشتباهات رایج و مرگبار (Common & Critical Mistakes)

• اشتباه رایج: صحبت کردن با بیمار حین اندازه‌گیری فشار خون.
• اشتباه رایج: شمارش نبض با انگشت شست.
• اشتباه رایج: خالی کردن سریع باد کاف فشارسنج.
• اشتباه مرگبار (Fail Point): عدم احراز هویت بیمار.
• اشتباه مرگبار (Fail Point): ثبت مقادیر به صورت اشتباه یا در پرونده بیمار دیگر.
• اشتباه مرگبار (Fail Point): نادیده گرفتن و عدم گزارش یک مقدار حیاتی بحرانی.

۶. جملات طلایی برای ارتباط با بیمار (Golden Communication Phrases)

• شروع: “سلام آقای محمدی، صبح بخیر. من [نام دانشجو]، دانشجوی پرستاری شما هستم. الان زمان کنترل علائم حیاتی شماست. می‌خوام فشار خون، تب، نبض و تنفس شما رو اندازه‌گیری کنم تا مطمئن بشیم همه چیز خوبه. این کار حدود ۵ دقیقه طول می‌کشه. اجازه می‌دید؟”
• حین اندازه‌گیری فشار خون: “لطفاً چند لحظه صحبت نکنید و دستتون رو شل نگه دارید تا بتونم فشار خونتون رو دقیق اندازه بگیرم. ممنونم.”
• پایان: “خیلی ممنون از همکاری شما. علائم حیاتی شما در محدوده طبیعی هست. (یا اگر غیرطبیعی بود:) فشار خون شما کمی بالاست، من این مورد رو به پرستار مسئول اطلاع می‌دم. لطفاً راحت باشید.”

۷. معیارهای ارزیابی ممتحن (Examiner’s Evaluation Criteria)

• رعایت بهداشت دست قبل و بعد از پروسیجر.
• معرفی صحیح خود و توضیح پروسیجر به بیمار.
• انجام صحیح و دقیق احراز هویت دوگانه بیمار.
• انتخاب وسایل مناسب (به خصوص کاف فشارسنج).
• انجام تکنیک صحیح برای اندازه‌گیری هر یک از ۵ علامت حیاتی.
• ارتباط حرفه‌ای و موثر با بیمار.
• ثبت دقیق، خوانا و کامل نتایج.
• تشخیص و اقدام مناسب در قبال مقادیر غیرطبیعی.

فصل ۲: ایستگاه تجویز داروی عضلانی (Intramuscular Medication Administration)

تجویز دارو یکی از پرخطرترین و در عین حال رایج‌ترین وظایف پرستاری است. این ایستگاه نه تنها مهارت تکنیکی شما در تزریق، بلکه پایبندی سفت و سخت شما به اصول ایمنی دارویی را می‌سنجد.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۲: آماده‌سازی و تزریق داروی عضلانی

۲. سناریوی بالینی

بیمار شما، خانم سارا رضایی، ۳۵ ساله، به دلیل عفونت ادراری بستری است. طبق دستور پزشک، شما باید ۳۰۰,۰۰۰ واحد پنی‌سیلین پروکائین را به صورت عضلانی به ایشان تزریق کنید. ویال‌های موجود در بخش، پنی‌سیلین پروکائین ۴۰۰,۰۰۰ واحد در ۱ سی‌سی است. بیمار سابقه حساسیت دارویی ندارد.

۳. چک‌لیست اقدامات دانشجو (فهرست وظایف گام به گام)

1. دستور پزشک را با دقت بخوانید و با کارت دارویی بیمار تطبیق دهید.
2. محاسبه دوز صحیح دارو را انجام دهید: $ (300,000 / 400,000) \times 1 cc = 0.75 cc $
3. اصول “پنج صحیح” را مرور کنید.
4. بهداشت دست را رعایت کرده و وسایل را آماده کنید.
5. نام دارو، تاریخ انقضا و غلظت آن را روی ویال چک کنید (چک اول).
6. با پد الکلی، سر ویال را ضدعفونی کنید.
7. 0.75 سی‌سی هوا داخل سرنگ کشیده و داخل ویال تزریق کنید. سپس 0.75 سی‌سی دارو بکشید (چک دوم).
8. هوای اضافی سرنگ را خارج کرده و سرسوزن را تعویض کنید.
9. به بیمار مراجعه کرده، خود را معرفی و پروسیجر را توضیح دهید.
10. هویت بیمار و حساسیت‌های دارویی را چک کنید (چک سوم دارو).
11. بیمار را در وضعیت مناسب قرار دهید و دستکش بپوشید.
12. محل مناسب تزریق را انتخاب و ضدعفونی کنید.
13. پوست را کشیده و با زاویه ۹۰ درجه سوزن را وارد کنید.
14. آسپیراسیون انجام دهید. اگر خون نبود، دارو را به آرامی تزریق کنید.
15. سوزن را خارج کرده و پد الکلی روی محل قرار دهید (ماساژ ندهید).
16. سرسوزن را مستقیماً در سیفتی باکس بیندازید.
17. بیمار را راحت قرار داده، بهداشت دست را رعایت و تزریق را ثبت کنید.

۴. منطق و نکات کلیدی هر اقدام (Rationale & Key Points)

• محاسبه دوز: حیاتی برای جلوگیری از خطای دوز.
• تعویض سرسوزن: کاهش درد بیمار و جلوگیری از ورود ذرات.
• چک سوم دارو کنار تخت بیمار: آخرین خط دفاعی در برابر خطای دارویی.
• آسپیراسیون: برای اطمینان از عدم ورود به رگ خونی.
• عدم ماساژ: جلوگیری از بازگشت دارو به بافت زیرجلدی.

۵. اشتباهات رایج و مرگبار (Common & Critical Mistakes)

• اشتباه مرگبار (Fail Point): محاسبه اشتباه دوز دارو.
• اشتباه مرگبار (Fail Point): عدم احراز هویت بیمار یا فراموش کردن سؤال در مورد آلرژی.
• اشتباه مرگبار (Fail Point): عدم انجام آسپیراسیون.
• اشتباه مرگبار (Fail Point): Recapping سوزن آلوده با دو دست.

۶. جملات طلایی برای ارتباط با بیمار (Golden Communication Phrases)

• شروع: “سلام خانم رضایی… طبق دستور پزشک، الان زمان تزریق آمپول آنتی‌بیوتیک شماست… ممکنه کمی درد داشته باشه…”
• قبل از تزریق: “لطفاً به شکم بخوابید و عضلاتتون رو کاملاً شل کنید. یک نفس عمیق بکشید…”
• پایان: “تمام شد. خیلی خوب همکاری کردید… اگر درد شدید شد لطفاً به ما اطلاع بدید.”

۷. معیارهای ارزیابی ممتحن (Examiner’s Evaluation Criteria)

انجام صحیح محاسبات، رعایت اصول استریل، اجرای 5 اصل صحیح، انتخاب محل و تکنیک درست تزریق، مدیریت ایمن وسایل تیز، ارتباط موثر و ثبت دقیق.

فصل ۳: ایستگاه رگ‌گیری و تعبیه آنژیوکت (IV Cannulation)

ایجاد یک راه وریدی محیطی، یکی از شایع‌ترین پروسیجرهای تهاجمی در بیمارستان است. این ایستگاه توانایی شما در انجام یک مهارت دقیق تحت شرایط استریل، انتخاب ورید مناسب و مدیریت راحتی و ایمنی بیمار را ارزیابی می‌کند.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۳: برقراری راه وریدی محیطی (گرفتن رگ)

۲. سناریوی بالینی

آقای حسینی، ۴۵ ساله، به دلیل گاستروانتریت و دهیدراتاسیون در اورژانس بستری شده است. طبق دستور پزشک، شما باید برای ایشان یک راه وریدی با آنژیوکت شماره ۲۰ (صورتی) برقرار کرده و سرم نرمال سالین را با سرعت ۱۰۰ سی‌سی در ساعت شروع کنید. بیمار مضطرب است و از سوزن می‌ترسد.

۳. چک‌لیست اقدامات دانشجو (فهرست وظایف گام به گام)

1. دستور پزشک را چک کنید.
2. بهداشت دست را رعایت و وسایل را آماده کنید (آنژیوکت، تورنیکه، پد الکلی، دستکش، ست سرم و…).
3. ست سرم را به سرم وصل کرده و آن را هواگیری کنید.
4. خود را معرفی، هدف را توضیح و هویت بیمار را تأیید کنید.
5. از دست غیر غالب برای رگ‌گیری استفاده کنید.
6. دستکش بپوشید و تورنیکه را ۱۰-۱۵ سانتی‌متر بالاتر از محل ببندید.
7. ورید مناسب را انتخاب کنید (صاف، قابل ارتجاع).
8. محل را با پد الکلی ضدعفونی کرده و اجازه دهید خشک شود.
9. پوست را کشیده و آنژیوکت را با زاویه ۱۰-۳۰ درجه وارد کنید.
10. پس از مشاهده بازگشت خون (flashback)، زاویه را کم کرده و کاتتر را جلو ببرید همزمان که سوزن را خارج می‌کنید.
11. تورنیکه را باز کنید.
12. روی ورید فشار وارد کرده، سوزن را خارج و در سیفتی باکس بیندازید.
13. ست سرم را وصل کنید.
14. مسیر را با چند قطره سرم چک کنید و آنژیوکت را با پانسمان شفاف فیکس نمایید.
15. تاریخ، ساعت و سایز آنژیوکت را روی پانسمان بنویسید.
16. سرعت انفوزیون را تنظیم کنید.
17. بیمار را راحت قرار داده و پروسیجر را ثبت کنید.

فصل ۴: ایستگاه تعویض پانسمان استریل (Sterile Dressing Change)

توانایی انجام یک پروسیجر استریل، از مهارت‌های بنیادین پرستاری است که مستقیماً با پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی در ارتباط است. این ایستگاه، دقت، نظم و درک عمیق شما از تفاوت بین “تمیز” و “استریل” را به چالش می‌کشد.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۴: تعویض پانسمان استریل یک زخم جراحی ساده

۲. سناریوی بالینی

خانم اکبری، ۵۰ ساله، دو روز پیش تحت عمل جراحی آپاندکتومی قرار گرفته است. شما موظف هستید پانسمان استریل محل زخم جراحی ایشان را تعویض کنید. زخم خشک و بدون علائم عفونت به نظر می‌رسد.

۳. چک‌لیست اقدامات دانشجو (فهرست وظایف گام به گام)

1. بهداشت دست را رعایت و وسایل را آماده کنید.
2. بسته ست پانسمان و دستکش استریل را از نظر پارگی و تاریخ انقضا بررسی کنید.
3. به بیمار مراجعه، خود را معرفی و پروسیجر را توضیح دهید.
4. حریم خصوصی بیمار را حفظ کنید.
5. دستکش تمیز بپوشید و پانسمان قدیمی را بردارید.
6. زخم را ارزیابی کنید.
7. دستکش‌های تمیز را خارج کرده و بهداشت دست را مجدداً رعایت کنید.
8. ست پانسمان استریل را با دقت باز کنید.
9. سرم شستشو را داخل ست بریزید.
10. دستکش استریل بپوشید.
11. زخم را از تمیزترین قسمت به کثیف‌ترین قسمت تمیز کنید.
12. اطراف زخم را خشک کنید.
13. یک گاز استریل خشک روی زخم قرار دهید و با چسب محکم کنید.
14. بیمار را راحت قرار داده و وسایل را جمع‌آوری کنید.
15. تاریخ، ساعت و وضعیت زخم را در پرونده ثبت کنید.

فصل ۵: ایستگاه ساکشن راه هوایی (Airway Suctioning)

ساکشن کردن یک پروسیجر حیاتی برای بیمارانی است که قادر به پاکسازی موثر ترشحات راه هوایی خود نیستند. این ایستگاه، توانایی شما در انجام یک مهارت تهاجمی با رعایت اصول استریل، ارزیابی دقیق نیاز بیمار و مهم‌تر از همه، حفظ اکسیژناسیون و ایمنی بیمار را می‌سنجد.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۵: ساکشن ترشحات از لوله تراشه (روش استریل)

۲. سناریوی بالینی

آقای جلالی، ۷۰ ساله، به دنبال سکته مغزی دچار کاهش سطح هوشیاری شده، اینتوبه است و به ونتیلاتور مکانیکی متصل است. شما صداهای قل‌قل مانند (gurgling sounds) را در تنفس ایشان می‌شنوید. شما باید ترشحات بیمار را از طریق لوله تراشه ساکشن کنید.

۳. چک‌لیست اقدامات دانشجو (فهرست وظایف گام به گام)

1. نیاز بیمار به ساکشن را ارزیابی کنید.
2. بهداشت دست را رعایت و وسایل را آماده کنید.
3. بیمار را با اکسیژن ۱۰۰٪ هایپراکسیژنه کنید.
4. فشار دستگاه ساکشن را تنظیم کنید (۱۰۰-۱۵۰ میلی‌متر جیوه).
5. پروسیجر را برای بیمار توضیح دهید و SpO2 را مانیتور کنید.
6. دستکش استریل پوشیده و سوند را به دستگاه وصل کنید.
7. بدون اعمال مکش، سوند را وارد لوله تراشه کنید.
8. مکش را برقرار کرده و سوند را به صورت چرخشی و در مدت حداکثر ۱۰-۱۵ ثانیه خارج کنید.
9. بیمار را مجدداً هایپراکسیژنه کنید.
10. در صورت نیاز، پس از ۱ دقیقه استراحت، مرحله را تکرار کنید.
11. پس از اتمام، کاتتر را به روش ایمن دور بیندازید.
12. بیمار را راحت قرار داده و مشاهدات را ثبت کنید.

فصل ۶: ایستگاه آموزش به بیمار دیابتی (Diabetic Patient Education)

این ایستگاه، مهارت‌های ارتباطی، آموزشی و توانایی شما در توانمندسازی بیمار برای خودمراقبتی را می‌سنجد. یک آموزش مؤثر می‌تواند از عوارض دیابت پیشگیری کرده و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۶: آموزش خودمراقبتی به بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲

۲. سناریوی بالینی

آقای کریمی، ۵۵ ساله، به تازگی با تشخیص دیابت نوع ۲ از بیمارستان ترخیص می‌شود. او اطلاعات کمی در مورد بیماری خود دارد. وظیفه شما آموزش اصول اولیه مراقبت از پا، کنترل قند خون و رژیم غذایی به او است.

۳. چک‌لیست اقدامات دانشجو (فهرست وظایف گام به گام)

1. یک محیط آرام برای آموزش فراهم کنید.
2. سطح دانش و نگرانی‌های بیمار را ارزیابی کنید.
3. اهمیت و روش مراقبت روزانه از پا را آموزش دهید.
4. اهمیت و روش کنترل قند خون با گلوکومتر را آموزش دهید.
5. اصول اولیه تغذیه سالم در دیابت را توضیح دهید.
6. از تکنیک Teach-back برای ارزیابی یادگیری بیمار استفاده کنید.
7. به سؤالات بیمار پاسخ دهید و او را تشویق کنید.
8. آموزش‌های ارائه شده را در پرونده ثبت کنید.

فصل ۷: ایستگاه احیای قلبی ریوی پایه (Basic Life Support – CPR)

ایستگاه CPR یکی از حیاتی‌ترین ایستگاه‌های آزمون آسکی است که توانایی شما در مدیریت یک وضعیت اورژانسی و اجرای یک الگوریتم نجات‌بخش را در شرایط پرفشار می‌سنجد.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۷: احیای قلبی ریوی پایه در بزرگسالان (تک‌نفره)

۲. سناریوی بالینی

شما در حال عبور از راهروی بیمارستان هستید که ناگهان فردی (مولاژ) را می‌بینید که روی زمین افتاده است. شما باید وضعیت را مدیریت کنید.

۳. چک‌لیست اقدامات دانشجو (فهرست وظایف گام به گام)

1. ایمنی صحنه را بررسی کنید.
2. پاسخ‌دهی بیمار را چک کنید (ضربه به شانه و صدا زدن).
3. تنفس و نبض کاروتید را همزمان در کمتر از ۱۰ ثانیه چک کنید.
4. فریاد بزنید “کمک! کد ۹۹! یک نفر AED بیاره!”
5. ماساژ قلبی با کیفیت بالا را شروع کنید (سرعت ۱۰۰-۱۲۰، عمق ۵-۶ سانتی‌متر).
6. پس از ۳۰ ماساژ، راه هوایی را باز کرده و دو تنفس مصنوعی بدهید.
7. چرخه ۳۰:۲ را بدون وقفه ادامه دهید.
8. به محض رسیدن AED، آن را روشن کرده و به دستورات آن عمل کنید.
9. بلافاصله پس از شوک (در صورت توصیه)، ماساژ را از سر بگیرید.

فصل ۸: ایستگاه مهارت‌های پایه تکمیلی (جاگذاری NGT و سونداژ ادراری)

این ایستگاه مهارت‌های پروسیجرال پیشرفته‌تری را پوشش می‌دهد که نیازمند دقت، دانش آناتومیک و رعایت دقیق اصول استریل برای جلوگیری از آسیب و عفونت است.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۸: جاگذاری لوله بینی-معده (NGT) و سونداژ ادراری (فولی)

۲. چک‌لیست گام‌به‌گام مهارت‌های عملی

الف) جاگذاری لوله بینی-معده (NGT)

1. وسایل را آماده کرده و روند را توضیح دهید.
2. طول لوله را اندازه‌گیری کنید (روش NEX).
3. بیمار را در وضعیت نیمه‌نشسته قرار دهید.
4. لوله را به آرامی وارد کرده و از بیمار بخواهید عمل بلع را انجام دهد.
5. جایگذاری صحیح را با تزریق هوا و سمع صدا روی معده چک کنید.
6. لوله را فیکس کنید.

ب) سونداژ ادراری (فولی) در خانم‌ها

1. وسایل ست سونداژ استریل را آماده کرده و حریم خصوصی را حفظ کنید.
2. بیمار را در وضعیت لیتاتومی قرار دهید.
3. با رعایت اصول استریل، دستکش پوشیده و ناحیه را ضدعفونی کنید.
4. سوند را به آرامی وارد مجرای ادرار کنید تا ادرار جریان یابد.
5. بالن را با ۱۰ سی‌سی آب مقطر پر کنید.
6. سوند را به کیسه ادرار متصل کرده و آن را پایین‌تر از سطح مثانه و به ران بیمار فیکس کنید.

فصل ۹: ایستگاه مراقبت‌های ویژه (ICU/CCU) و تفسیر نوار قلب (ECG)

این ایستگاه دانش تخصصی شما در زمینه مدیریت بیماران بدحال و توانایی تفسیر سریع و دقیق آریتمی‌های قلبی را ارزیابی می‌کند.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۹: تفسیر ریتم‌های قلبی و اقدامات پرستاری

۲. دانش بنیادین و نکات کلیدی تئوری

• رویکرد سیستماتیک به تفسیر ECG: ۱) ریت، ۲) ریتم، ۳) موج P، ۴) فاصله PR، ۵) کمپلکس QRS.
• فیبریلاسیون دهلیزی (AFib): ریتم کاملاً نامنظم، بدون موج P مشخص.
• تاکی‌کاردی بطنی (VT): ریتم منظم و سریع با کمپلکس QRS پهن. در بیمار بدون نبض، CPR و دفیبریلاسیون.
• فیبریلاسیون بطنی (VF): فعالیت الکتریکی آشوبناک. درمان فوری، CPR و دفیبریلاسیون.
• آسیستول و PEA: غیرقابل شوک. درمان اصلی، CPR با کیفیت بالا و اپی‌نفرین.

فصل ۱۰: ایستگاه پرستاری کودکان

این ایستگاه بر دانش شما از مراحل رشد و تکامل، بیماری‌های شایع کودکان، واکسیناسیون و نحوه برقراری ارتباط با کودک و والدین تمرکز دارد.

۱. عنوان ایستگاه

ایستگاه ۱۰: واکسیناسیون و مراقبت از کودک بیمار

۲. دانش بنیادین و نکات کلیدی تئوری

تسلط کامل بر جدول واکسیناسیون کشوری، محل و روش تزریق هر واکسن، موارد منع مصرف و آموزش به والدین در مورد عوارض احتمالی و مراقبت پس از واکسیناسیون از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین، توانایی برقراری ارتباط متناسب با سن کودک و جلب همکاری او و والدینش کلیدی است.